Begin jij het nieuwe schooljaar direct met lezen, schrijven en rekenen? Dat zouden de slimme kleuters in je groep waarschijnlijk heerlijk vinden, daarvoor komen ze nou precies naar school! Natuurlijk wil je geen mini- groep 3 opzetten in je kleutergroep. Maar het is wél belangrijk om een sfeer neer te zetten waarin kinderen mogen rekenen, en ook lekker lezen hoort erbij! Hier lees je hoe én waarom het een goed idee is hier aandacht aan te besteden.Op een manier die kleuters past!

Aanpassen en onderpresteren

Je hoort regelmatig dat slimme kleuters zich in de klas snel aanpassen. Ze zien wat de andere kinderen in de klas doen en hebben snel door wat ‘done’ en ‘not done’ is.

Een mooi spelverhaal met veel fantasie uitspelen? De andere vierjarige meisjes spelen vooral graag poesje of hondje. Een tekening maken met een uitgebreid getekende scene? Andere kinderen krassen of tekenen simpele poppetjes (én krijgen daarvoor een groot compliment van de juf!) Die moeilijke puzzel proberen? Een meisje uit groep 2 vertelt: ‘Die puzzel is voor de grote kinderen en jij bent net op school’.

Dat aanpassen gaat soms heel snel. Omdat het kind zich vervolgens op het oog ‘ontwikkelt’ op een gemiddeld niveau, is het voor jou als leerkracht lastig waar te nemen dat je te maken hebt met aanpasgedrag. Het risico op onderpresteren is dan groot en proces is maar moeilijk om te keren…

Nu het goede nieuws: makkelijk aanpassen betekent ook dat jij als leerkracht invloed hebt op de zaken waaráán ze zich gaan aanpassen.

Lekker Lezen hoort erbij

Zorg er bijvoorbeeld voor dat plezier en interesse in lezen een vanzelfsprekendheid is in jouw groep. Plan elke week een kwartiertje of twintig minuten leestijd in op het rooster. Laat alle kleuters op dat moment Lekker Lezen. Dan hoeft een kind met interesse in letters en lezen, of dat zelfs al vloeiend leest, zich geen uitzondering te voelen. Iedereen leest!

Op deze manier geef je de boodschap af dat lezen mag, leuk is en gewaardeerd wordt. De kans is groot dat het kind met een ontwikkelingsvoorsprong op het gebied van geletterdheid zich durft te laten zien en kan genieten van het lezen in boeken.

De praktijk

Ik plan Lekker Lezen meestal aan het begin van een vaste dag, bij binnenkomst in de kring. Ik verwelkom de kinderen in een rustige sfeer, en vraag ze direct een boek te pakken en te gaan lezen.

Ik kies er ook weleens voor om kinderen een lekker plekje in de klas te laten opzoeken om te liggen of te zitten. Dat hangt af van hoe druk en groot de groep is.

Hoe ziet dat lezen eruit? Een jongste kleuter zal misschien vooral ‘heen en weer lopen naar de boekenkast’ (en dat is oké!) maar anderen zullen zelf verhalen verzinnen bij de plaatjes, de letters van hun naam zoeken of wellicht al zelfstandig lezen. Omdat iederéén het doet, hoeft de kleuter die al kan lezen zich geen uitzondering te voelen. En jij als leerkracht hebt alle tijd om te observeren en te begeleiden.

Zo simpel kan het zijn: lezen hoort erbij en heeft een plek in jouw groep!

De vraag van vandaag!

Om het Lekker Lezen fris en verrassend te houden, ben ik op een gegeven moment de Vraag van Vandaag gaan toevoegen. Ongeveer vijf minuten voor het einde van de leestijd vraag ik even de aandacht voor de Vraag van Vandaag. De kinderen krijgen dan kort de tijd om over deze vraag na te denken. Vervolgens sluiten we af met het bespreken van deze vraag.

Voorbeelden van vragen:

• Met welke persoon uit het verhaal zou jij graag vrienden zijn?
• Welk plaatje vind jij het mooist?
• Waar speelt het verhaal zich af? Hoe weet je dat?
• Kijk eens wat er op de schutbladen van het boek staat. Past dat bij het verhaal?

Nieuwe uitgave

Ik werk al jaren met deze werkwijze en dat bevalt me goed! ik heb er daarom een kleine uitgave bij gemaakt. Je vindt op 2 pagina’s de uitleg hoe je Lekker Lezen goed kunt invoeren en waaróm je dat zou doen. Daarna volgen twee pagina’s waarom je twintig uitgewerkte vragen treft. De vragen zijn bedacht in de hogere denkordes van Bloom zodat ze prikkelend en uitdagend zijn. Het is leuk om de vragen tot strookjes te knippen en te bewaren in een mooie glazen pot in de klas. Elke week trek je dan een vraag uit deze pot: de Vraag van Vandaag!

De uitgave kun je hier als digitale download vinden voor een klein prijsje: €3,95. Je mag de uitgave vervolgens gebruiken in alle groepen op jouw locatie.