In elke kleutergroep wordt geknutseld, gescheurd, geknipt, geplakt, gevouwen, geverfd, getekend en geknipt. Hoe maak je creaieve hoek uitdagend voor Slimme Kleuters? Hieronder volgen een aantal tips. Heb je zelf nog een goed idee, plaats dan vooral een reactie, we leren met en van elkaar!

Zorg voor voldoende en uitnodigende materialen in je creatieve hoek

Wat is er fijner dan een goed opgeruimde knutselhoek met veel verschillende materialen die de kinderen gemakkelijk zelf kunnen pakken en gebruiken! Hieronder wat tips om dat voor elkaar te krijgen:

1. Vraag ouders aan het begin van het schooljaar, of ze dit jaar verantwoordelijk willen zijn voor de toevoer van een bepaald (kosteloos) materiaal.
2. Investeer in doorzichtige bakken of potten om mee te geven en de materialen in te laten doen.
3. vraag een variatie van natuurlijke, kosteloze materialen en materialen uit de hobby-winkel. Denk bijvoorbeeld aan mooie schelpen, stenen, takjes, gedroogde bladeren/bloemen, en kleine doosjes, kroonkurken, en wc-rolletjes, maar ook pomponnen en wiebeloogjes.
4. De bakken en potten zet je neer in je knutselkast van je creatieve hoek. Zorg dat elke pot gelabeld is met de naam van het betreffende kind. Is de pot/ pak leeg, dan geef je deze simpelweg mee naar huis om weer aan te vullen…
5. Om te zorgen dat je hoek netjes blijft en te zorgen dat kinderen goed nadenken over hoe ze materialen willen gebruiken is het handig om potten/ bakken/ laden met materiaal te voorzien van een sticker: Groen mag je onbeperkt gebruiken, van oranje materialen mag je een klein beetje gebruiken, en rode materialen moet je eerst vragen aan de juf.

Wil je helemaal ontzorgd worden voor de aanvoer van de knutselkast? Ik trof de website ‘De Potjeskast’ aan. Hier schaf je eenmalig een set potten aan en via een abonnement worden steeds interessante vullingen toegestuurd!

Maak onderscheid tussen technieken en creatief werk

Alle kleuters moeten technieken aanleren zoals scheuren, propjes maken, knippen, netjes plakken en vouwen. Ze ontwikkelen hiermee hun fijne motoriek en doen sensorische ervaring op. Ook bevordert het de creativiteit als ze verschillende technieken kunnen gebruiken om een mooi knutselwerk te maken.

Een knutselwerkje maken zoals een hyacint maken van een wc-rolletje beplakken met propjes zijde-vloei is echter geen creatieve activiteit. Ik pleit er daarom ook voor om een onderscheid te maken in motorische en creatieve opdrachten! Wij kiezen er zelfs voor om motorische oefenopdrchten plaats te laten vinden in de Leesfabriek (al svoorbereidend schrijven) en creatieve activiteiten in het Atelier.

Tips om dit gestalte te geven:

• Leer kleuters een bepaalde techniek aan zoals propjes maken.
• Bespreek met ze (top-down!) dat dit een goede manier is om je vingers te oefenen zodat je allerlei dingen zoals veters strikken, schrijven en tekenen beter kunt leren.
• Bespreek met ze waarvoor ze deze techniek nog meer kunnen gebruiken.
• Maak eventueel een motoriek hoek/ tafel, waarin je dit soort activiteiten aanbiedt.
• Hang in je creatieve hoek voorbeeldkaarten op waarop je laat zien wat je kunt doen met een bepaalde techniek of materiaal; laat bijvoorbeeld zien dat de met zijdevloei propjes kunnen maken, bloesem (met de achterkant van een potlood) of bloemen zoals op de verjaardagsmuts.
• Zo kun je ook goed in je planning opnemen welke technieken en materialen aan bod komen,

Geef geen opdrachten, maar wel een aanzet!

Ken je deze uitspraak?

Als kinderen allemaal dezelfde kip moeten knutselen, kunnen ze hun ei niet kwijt…

Daarom geef ik meestal geen voorbeeld of uitgewerkte opdracht in de creatieve hoek. Het doel is immers ‘kleuters leren dingen verbeelden en zich uitdrukken door middel van creatief werk’ !

Om tot creativiteit te komen, hebben kinderen vaak wel een aanzet nodig: Zo kun je bijvoorbeeld bij het thema ‘circus’ rode pompons neerleggen. Wedden dat ze allerlei leuke en heel verschillende clowns gaan maken?

Je kunt ook eens een andere aanzet geven, zoals een mooi gekleurde vlek, wat maak je ervan? Of een twee paar wiebeloogjes op een vel papier, van wie zijn die oogjes? Of laat ze eens iets maken van een abstracte getekende vorm.

Je kunt ook aan de kleuters vragen wat er bij een bepaald thema geknutseld zou kunnen worden. Bijvoorbeeld: we werken aan het thema ziekenhuis, wat zouden we daarbij kunnen maken? Wanneer een kleuter aangeeft een ambulance te willen maken, kun je samen bespreken hoe deze eruit ziet en wat je daarvoor nodig hebt. Hoe zou je de wielen kunnen maken? Laat kinderen dan vooral zelf oplossingen bedenken en uitproberen! Help ze door het opzoeken van een variatie van geschikte materialen, het aanleren van bruikbare technieken en het stellen van vragen.

Of, geïnspireerd op de foto bij dit bericht: Wat als we een heel ander soort neus zouden hebben? Kun jij iets leuks/ geks bedenken? (foto van een illustratie van Wim Hofman uit het boek ‘Puzemuze of op weg naar Rothko’)

Geef de mogelijkheid om ideeën en plannen waar te maken!

Bij slimme kleuters reiken de prachtige creatieve plannen soms verder dan hun technische mogelijkheden. Dat kan enorm frustreren! Je wil een prachtig ruimtelijk knutselwerk maken, maar met kleuterlijm lukt het niet om het voor elkaar te krijgen…

Leg daarom af en toe ook eens materialen in je creatieve hoek die het construeren gemakkelijker maken.

Wat fantastisch werkt is papieren schildertape. Je kunt er gemakkelijk stukjes vanaf scheuren, het is overschilderbaar en je kunt er stevige constructies mee maken.

Ook fijn: knijpers! Laat ze gebruiken als onderdeel van een knutselwerk.

En dan nog: elastiekjes, sommige kleuters kunnen deze al heel handig gebruiken om dingen aan elkaar te bevestigen.

Zorg voor inspiratie

Gebruik jij knutselboeken om werkjes voor te bereiden? Of laat je kinderen zelf kijken in de boeken om inspiratie op te doen? Leg allerlei mooie foto- en kunstboeken neer en zorg voor een aanbod van verschillende mooie knutselboeken.

Een tip van Charlotte Dematons (en zij kan het weten!) hang ook reproducties op van beroemde kunstwerken. Dat beklijft! Kinderen zullen deze kunstwerken in zich opnemen en later herkennen als ze een museum bezoeken.

Hieronder een aantal van mijn favoriete kunstboeken voor kinderen: